Shutterstock 1027460860 Copy 1024x683

Baza wiedzy

Leczenie raka weszło w erę cyfrową

Dzisiaj walka z rakiem to gra, w której uczestniczy wielu graczy. Wymaga wysoce zmotywowanego pacjenta onkologicznego, wyników diagnostyki molekularnej oraz najnowszej wiedzy medycznej. Ponadto, poza łutem szczęścia, potrzebna jest sztuczna inteligencja pomagająca wybrać najbardziej optymalną terapię dla danego pacjenta – bez względu na jej rodzaj.

Obecnie wiemy już, że nowotwory są powodowane przez wady genetyczne – innymi słowy, przez mutacje. Większość z tych wad genetycznych (około 90%) nie jest dziedziczna, a raczej pojawia się losowo podczas procesu podziału komórek somatycznych skutkującego powstaniem nieprawidłowo zaprogramowanych komórek pochodnych. Badacze nowotworów odkryli, które z około 600 ludzkich genów są zaangażowane w procesy nowotworzenia w wyniku nieprawidłowej aktywacji szlaków sygnałowych wywołanej tymi wadami genetycznymi. Wady genetyczne wykrywa się w trakcie diagnostycznych badań molekularnych. Za rozwój raka odpowiada zazwyczaj 4-5 wad genetycznych. I odwrotnie, jedna wada genetyczna może przyczyniać się do różnych rodzajów nowotworów.

Przeciwko zidentyfikowanym w guzie mutacjom stosuje się specyficzne terapie celowane. Oznacza to, że lek celowany działa na komórki guza zawierające określoną wadę genetyczną. Poprzez zahamowanie nieprawidłowych białek skierowane do jądra komórkowego sygnały „wzrostu i podziału” nie dotrą do celu, co zatrzyma dalsze podziały nieprawidłowej komórki i wzrost guza. Immunoterapia wpływa na mutacje blokujące mechanizmy samoobrony organizmu. Zastosowanie tych opcji terapeutycznych nazywamy onkologią precyzyjną. Ponieważ niektóre mutacje mogą powodować raka wielu organów opracowany przeciwko nim docelowy lek może być skuteczny w przypadku wielu rodzajów nowotworów. A zatem najodpowiedniejsza terapia powinna być przede wszystkim określana pod kątem mutacji powodującej raka, a nie typu nowotworu rozpoznanego u pacjenta. 

Oprogramowanie onkologiczne pomaga wspierać decyzje dotyczące leczenia podejmowane przez lekarzy

Liczba dostępnych leków celowanych wzrasta z każdym miesiącem, co może również pomóc tym pacjentom, dla których dotychczas nie było leków dopasowanych molekularnie. Z drugiej strony należy pamiętać, że terapie celowane nie są cudownym lekiem. Mogą działać wyłącznie w przypadku stwierdzenia występowania lub braku określonych sytuacji molekularnych. Aby sprawdzić, czy leczenie okaże się skuteczne, należy przeprowadzić testy wrażliwości na dany lek – badania te nazywa się molekularną diagnostyką farmakologiczną. Podstawą tej metody jest wysoce szczegółowa analiza wad genetycznych (mutacji) DNA guza. Zazwyczaj nie wymaga to wykonania nowej biopsji, a raczej do testów wystarczy pobrany wcześniej wycinek do badań histopatologicznych.

Próba wyboru najlepiej dopasowanego molekularnie leku celowanego spośród 1400 różnych leków na podstawie istniejącej bazy danych i dostępnej literatury stanowi potężne wyzwanie. Wiedza potrzebna do rozważenia ogromnej ilości istniejących danych jest tak rozległa, że przekracza możliwości i pojemność ludzkiego mózgu – i tu właśnie wkracza sztuczna inteligencja.

Realtime Oncology Treatment Calculator® (Kalkulator Terapii Onkologicznej w Czasie Rzeczywistym) opracowany przez firmę Oncompass Medicine to zarejestrowany w UE wyrób medyczny, który dobiera i porządkuje odpowiednie leczenie korzystne dla danego profilu leczenia, stosując 26 000 reguł biomedycznych na podstawie wszystkich dostępnych dowodów naukowych. Dzięki systemowi cały proces precyzyjnej opieki onkologicznej nad pacjentem staje się powtarzalny, przejrzysty i możliwy do zarządzania. Poza zapewnieniem wsparcia podejmowania decyzji terapeutycznych w systemie zaprojektowano również regularną aktualizację bazy danych i rejestrowanie wszystkich typów profili molekularnych i wyników z dowolnego miejsca na świecie w sposób znormalizowany, z uwzględnieniem zasad zapewnienia jakości. Wraz z włączaniem do Kalkulatora kolejnych wyników badań dokładność systemu wsparcia decyzji przy prognozowaniu najlepszej terapii będzie wzrastać. Pacjent może być pewien, że zalecana opcja leczenia w oparciu o profil molekularny została dobrana na podstawie najbardziej aktualnych danych i wyników naukowych dostępnych w chwili podejmowania decyzji.

Możliwość uniknięcia zbędnego leczenia

Różne rodzaje metod diagnostyki molekularnej pozwalają przewidzieć wrażliwość na leczenie (dodatnie biomarkery diagnostyki farmakologicznej). Do określonych leków i typów nowotworów przypisane są różne biomarkery pozwalające sprawdzić, czy w danym nowotworze występuje dana mutacja. Jeżeli występuje, jest wysoce prawdopodobne, że dany lek celowany będzie skuteczny. W przypadku, gdy skuteczne może być kilka leków, badania molekularne mogą pomóc w ich uszeregowaniu. Pozwalają one również przewidzieć, czy nowotwór z dużym prawdopodobieństwem nie zareaguje dobrze na określone leczenie (ujemne biomarkery diagnostyki farmakologicznej), gdzie w takim przypadku zastosowanie określonego leczenia nie będzie zalecane, ponieważ jest ono nieskuteczne, a nawet może być szkodliwe dla pacjenta. W takim przypadku lepiej dobrać leczenie korzystając z protokołów standardowych, takich jak chemoterapia. Zdaniem dr Istvána Petáka, głównego specjalisty ds. naukowych w firmie Oncompass Medicine, Realtime Oncology Treatment Calculator® to innowacja systemu cyfrowego, która może zrewolucjonizować opracowywanie leków klinicznych.- Zamiast badać jeden po drugim celowane leki pod kątem miliona możliwych mutacji w setkach genów powodujących nowotwory, zastosowanie naszej metody do doboru odpowiedniej terapii będzie szybkie i wystarczające. W ten sposób możemy zaoszczędzić dziesiątki lat i miliardy dolarów: nowe leki można opracować znacznie szybciej, przy mniejszych kosztach, co pozwoli skuteczniej leczyć pacjentów onkologicznych w spersonalizowany sposób. To nie przypadek, że rok temu mieliśmy możliwość zaprezentować w Bangkoku nasze oprogramowanie medyczne najnowszej generacji w ramach programu naukowego na międzynarodowej konferencji Przełomowe innowacje w onkologii.

Nasze nagrody

Czytaj więcej

O nas

Krótka historia Oncompass Medicine

2003— —2024

Oncompass Medicine to firma medyczna, która oferuje diagnostykę niezbędną do spersonalizowanego leczenia ludzi oraz rozwój narzędzi medycznych wspomagających podejmowanie decyzji.

Dowiedz się więcej